تخم کتان چیست؟
تخم کتان که بهعنوان بذر کتان یا دانه کتان نیز شناخته میشود، دانههای روغنی کوچکی هستند که هزاران سال پیش در خاورمیانه به وجود آمدند. در سالهای اخیر استفاده از تخم کتان در رژیمهای غذایی سالم، بسیار باب شده است و افراد زیادی این دانهها را به سبد غذایی خود اضافه کردهاند. دانه کتان به دلیل داشتن حجم بالایی از چربیهای امگا ۳، فیبر و سایر ترکیبات گیاهی منحصر به فرد است و میتوان آن را به انواع سس، سوپ، سالاد و حتی دوغ و ماست اضافه کرد.
تخم کتان و سلامتی بدن
فواید تخم کتان بسیار است. این دانهها به بهبود هضم و کاهش خطر بیماریهای قلبی، دیابت نوع ۲ و سرطان کمک میکنند. شما میتوانید دانه کتان را به آسانی در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانید. آسیاب کردن تخم کتان، بهترین راه برای استفاده حداکثری از مزایای سلامتی آن است.
دانه کتان منبعی غنی از مواد مغذی مانند فیبر، منگنز، اسید چرب آلفا لینولنیک، امگا ۳، ویتامین ب۱ و کلسیم است و حدود ۷ برابر کنجد لیگنان دارد. تخم کتان به درمان قند خون، زخم معده و ورم روده، سنگ کلیه، التهاب مثانه و سرفه و میگرنهای دردناک نیز کمک میکند.
تخم کتان و ارزش تغذیهای
بذر کتان در دو نوع قهوهای و طلایی کشت میشود که هر دو به یک اندازه مغذی هستند. تخم کتان مقدار قابل توجهی پروتئین، فیبر و اسیدهای چرب امگا ۳ و چندین ویتامین و مواد معدنی دیگر دارد که اضافه کردن آن به رژیم روزانه میتواند به سلامت بدن ما کمک کند.
یک قاشق غذاخوری (۷ گرم) پودر تخم کتان حاوی:
- کالری: ۳۷
- کربوهیدرات: ۲ گرم
- چربی: ۳ گرم
- فیبر: ۲ گرم
- پروتئین: ۱.۳ گرم
- تیامین: ۱۰٪ از ارزش روزانه غذایی
- مس: ۹٪ از ارزش روزانه غذایی
- منگنز: ۸٪ از ارزش روزانه غذایی
- منیزیم: ۷٪ از ارزش روزانه غذایی
- فسفر: ۴٪ از ارزش روزانه غذایی
- سلنیوم: ۳٪ از ارزش روزانه غذایی
- روی: ۳٪ از ارزش روزانه غذایی
- ویتامین ب۶: ۲٪ از ارزش روزانه غذایی
- آهن: ۲٪ از ارزش روزانه غذایی
- فولات: ۲٪ از ارزش روزانه غذایی
تخم کتان برای لاغری
استفاده از تخم کتان برای لاغری در سالهای اخیر بسیار محبوب شده است. اگر کاهش وزن یکی از نگرانیهای اصلی شماست، اضافه کردن دانههای کتان به سبد غذاییتان میتواند تا حد زیادی کمککننده باشد. تخم کتان حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ ضد التهابی (آلفا لینولنیک اسید) و اسیدهای چرب امگا ۶ (لینولئیک اسید) است. این اسیدهای چرب ضروری میتوانند التهاب را در بدن کاهش دهند و متابولیسم شما را متعادل کنند.
این دانهها همچنین منبع عالی لیگنان هستند که یک ترکیب گیاهی غنی از آنتیاکسیدان است. به همین دلیل با بهبود دادن عملکرد سلولهایی که چربیسوزی میکنند، باعث کاهش وزن میشوند. فیبر هم که در تخم کتان به وفور یافت میشود، میتواند به کاهش چربی شکم کمک کند. دانههای کتان منبع خوبی از پروتئین گیاهی هستند و کالری کمی دارند، بنابراین متابولیسم شما را تقویت کرده و از افزایش وزن جلوگیری میکنند.
تخم کتان برای ورزشکاران
دانه کتان عملکرد ورزشی را بهبود میدهد و برای سلامت قلب ورزشکاران مفید است. تحقیقات نشان داده است تخم کتان به دلیل داشتن اسید چرب امگا ۳، فیبر و لیگنانکه همگی خاصیت محافظت از قلب دارند، عملکرد ورزشی را بهینه میکند. اسیدهای چرب امگا ۳ فواید زیادی دارند و بر عملکرد ورزشی تاثیر مثبت میگذارند. این نوع چربی التهاب را کاهش میدهد، ایمنی بدن را تقویت میکند، اثرات ضد آریتمی دارد و پمپاژ قلب را بالاتر میبرد. همچنین با کاهش مصرف اکسیژن عضلانی، اکسیداسیون چربی را بهبود میبخشد و با صرفهجویی در مصرف کربوهیدرات هنگام ورزش، کمک میکند تا بتوانید مدت زمان بیشتری تمرین کنید.
تخم کتان و دیابت
تخم کتان منبع خوبی از فیبر است. تحقیقات نشان میدهد یک قاشق غذاخوری بذر کتان حدود ۳ گرم فیبر دارد. هضم شدن فیبر در بدن انسان، زمان زیادی طول میکشد و همین موضوع، باعث کند شدن ترشح قند در جریان خون میشود.
لیگنان موجود در دانه کتان نیز برای سلامت قلب و همچنین در تنظیم سطح قند خون موثر است. برخی از مطالعات نشان میدهند مصرف روزانه ۱۰ تا ۲۰ گرم پودر بذر کتان به کاهش قابل توجه سطح قند خون کمک میکند.
تخم کتان برای مادران
ایمنی بذر کتان و اثربخشی آن در دوران شیردهی بهطور دقیق مورد بررسی قرار نگرفته است، اما مصرف آن به میزان کم بیخطر برای زنان باردار و شیرده بیخطر است. برای اطلاع از میزان مصرف استاندارد بذر کتان با پزشک متخصص زنان مشورت کنید.
اعتقادی وجود دارد که اسیدهای چرب امگا ۳ و فیتواستروژنهای موجود در بذر کتان میتوانند شیر مادر را افزایش دهند اما منابع موثق هنوز نتوانستهاند این ادعا را تایید کنند. با این حال، مصرف پودر تخم کتان به اندازه استاندارد، همزمان با یک رژیم غذایی مناسب میتواند روی سلامت کلی مادران شیرده تاثیر مثبتی داشته باشد.
پودر تخم کتان
توصیه میشود تخم کتان را بهصورت پودر شده مصرف کنید. مخلوط پودر تخم کتان زیدشت حاوی تخم کتان آسیاب شده، نمک آبی و پودر شوید است. نمک آبی حاوی آهن، کلسیم، پتاسیم و سیلویت بوده و خواص ضدافسردگی، ضدعفونی و ضدباکتریایی دارد. این نمک به تنظیم فشار خون، افزایش ایمنی بدن و بهبود هضم غذا کمک میکند.
پودر شوید نیز خواص ضدمیکروبی، ضد درد و ضد التهاب دارد و در درمان کمخونی، کاهش چربی خون، هضم راحتتر غذا، سلامت و تقویت استخوانها و سلامت و تقویت استخوانها موثر است.
توصیه پزشکان
با همه خواص شگفتانگیزی که دانه کتان دارد، پزشکان توصیه میکنند افراد زیر از مصرف این محصول پرهیز کنند:
- افرادی که از داروهای رقیقکننده خون مانند وارفارین (کومادین) یا آسپرین استفاده میکنند.
- افرادی که از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا داروهای کاهشدهنده کلسترول استفاده میکنند.
- افرادی که به سرطان پستان و رحم مبتلا هستند.